جاسوس افزار چیست و چگونه می توان آن را از بین برد؟

جاسوس افزار، نرم افزاری است که به اطلاعات مهم و همچنین دستگاه‌های محاسباتی نفوذ نموده و اطلاعات حیاتی را به سرقت می‌برد. Spyware در دسته‌بندی بدافزارها (malware) قرار دارد.

نرم افزارهای مخرب، غالبا بدون آگاهی شما، به منظور آسیب رساندن به کامپیوتر، طراحی می‌شوند. جاسوس افزارها اطلاعات شخصی را جمع‌آوری نموده و آنها را در اختیار شرکت‌های اطلاعاتی یا شبیه آن قرار می‌دهند.

از Spyware ها برای اهداف زیادی استفاده می‌شود، اما به طور معمول هدف آنها ضبط اطلاعات مربوط به کارت و حساب بانکی و همین طور سوء استفاده از هویت شخصی فرد می‌باشد. اما چطور این اتفاق می‌افتد؟

جاسوس افزارها مدام در حال ردیابی فعالیت‌های شما در اینترنت هستند، اطلاعات مربوط به ورود و پسورد را ردیابی می‌کنند و در حال جاسوسی اطلاعات مهم شما هستند. برخی از انواع جاسوس افزارها، این قابلیت را دارند که یک نرم افزار اضافه بر روی دستگاه نصب نموده و تنظیمات دستگاه را تغییر دهند؛ بنابراین استفاده از پسوردهای ایمن و به‌روزرسانی دستگاه‌ها، حائز اهمیت می‌باشد.

براساس گزارش Norton Cyber Security Insights، در سال 2017 در 20 کشور جهان، در مجموع 978 میلیون نفر قربانی جرایم سایبری شده‌اند. گفتنی است این تعداد، در مجموع مبلغ 172 میلیارد دلار از دست داده‌اند.

جاسوس افزارها چگونه کار می‌کنند؟  

جاسوس افزارها یکی از رایج‌ترین انواع تهدیدات در اینترنت به شمار می‌روند. به راحتی می‌توانند دستگاه شما را آلوده کنند و به سختی شناسایی می‌شوند. جاسوس افزارها، یک تهدید بزرگ برای مشاغل و کاربران شخصی هستند.

جاسوس افزارها به چهار دسته اصلی تقسیم می‌شوند و هر کدام از آنها از یک تاکتیک منحصربه‌فرد برای ردیابی اطلاعات استفاده می‌کنند.

1- Adware: این جاسوس افزار، با هدف پیش‌بینی محصولات یا خدمات مورد نظر شما، تاریخچه مرورگر و دانلودها را ردیابی می‌کند. این جاسوس افزار، محصولات یا خدمات مورد نظر شما را نمایش می‌دهد تا شما را به کلیک یا خرید سوق دهد. Adware برای اهداف بازاریابی استفاده می‌شود و می‌تواند سرعت کامپیوتر شما را کم کند.

4- System monitors: این نوع جاسوس افزار، قابلیت این را دارد که تقریبا هر فعالیتی که در کامپیوتر انجام می‌شود را ضبط کند. System Monitors می‌تواند کلیۀ کلیدها، ایمیل‌ها، مکالمه‌های اتاق چت، وبسایت‌های بازدید شده و همین طور برنامه‌های اجرا شده را ضبط کند. این جاسوس افزار اغلب به شکل نرم افزارهای رایگان ظاهر می‌شود.

از چه راه هایی ممکن است دستگاه‌ها به Spyware آلوده شوند؟

جاسوس افزارها می‌توانند بر روی کامپیوترها، Mac ، ios یا اندروید تاثیر بگذارند. در ضمن سیستم عامل‌های ویندوز ممکن است در مقابل حملات، حساس‌تر باشند. برخی از متداول‌ترین راه‌هایی که ممکن است کامپیوتر آلوده شود، شامل موارد زیر است:

• تایید کردن یک پرامپت یا پاپ آپ بدون خواندن آن
• دانلود نرم افزار از منابع غیر معتبر
• باز کردن ایمیل از فرستنده‌های ناشناس
• اجرای مدیا مانند موزیک، فیلم و بازی از منابع غیر اصلی

چگونه می‌توان جاسوس افزارها را بر روی دستگاه تشخیص داد؟

تشخیص Spyware بر روی دستگاه، با توجه به ماهیت آن، کار دشواری است. در عین حال، سرنخ هایی وجود دارد که می‌توان به وجود جاسوس افزار پی برد. در صورتی که کامپیوتر شما این نشانه‌ها را دارد، ممکن است مشکل جاسوس افزار وجود داشته باشد:

• کند بودن دستگاه و یا خراب شدن ناگهانی و غیر منتظره
• عدم استفاده دستگاه از فضای هارد دیسک
• دریافت پاپ-آپ به هنگام آنلاین بودن یا آفلاین بودن

چگونه می‌توان جاسوس افزارها را از بین برد؟

در صورتی که تصور می‌کنید دستگاه شما آلوده به جاسوس افزار شده است، با استفاده از نرم افزار امنیتی که بر روی دستگاه خود دارید، اسکن کنید. سپس یک ابزار مانند Free Norton Power جهت از بین بردن ویروس دانلود نمایید.

در ضمن، ابزارهای جایگزین دیگری جهت از بین بردن جاسوس افزار وجود دارد. برخی از آنها فقط زمانی کار می‌کنند که شما به صورت دستی اسکن می‌کنید. برخی دیگر به طور مداوم کامپیوتر شما را رصد می‌کنند تا مطمئن شوند جاسوس افزارها قادر به تغییر و کنترل اطلاعات شما نیستند.

چگونه می‌توان از جاسوس افزارها جلوگیری نمود؟

در اینجا چهار مرحله اصلی جهت جلوگیری از جاسوس افزارها ذکر شده است:

• ایمیل‌های نانشناس را باز نکنید.
• از منابع غیر معتبر دانلود نکنید.
• بر روی تبلیغات پاپ-آپ کلیک نکنید.
• از نرم افزارهای آنتی ویروس معتبر استفاده کنید.

در عین حال که جاسوس افزارها می‌توانند بسیار مضر باشند، قابل پاک شدن و جلوگیری نیز هستند، فقط کافی است در مورد آنها هشیار بود و از نرم افزارهای آنتی ویروس استفاده کنید. در صورتی که دستگاه شما به جاسوس افزار آلوده شد، اقدام به حذف آن نمایید، رمزهای خود را تغییر دهید و به بانک خود اطلاع دهید.