SNMP چیست؟

SNMP مخفف Simple Network Management Protocol است که به آن پروتکل مدیریت ساده شبکه گفته می‌شود. در حقیقت SNMP چارچوبی است که به منظور مدیریت دستگاه‌ها در بستر اینترنت مورد استفاده قرار می‌گیرد. SNMP مجموعه‌ای از دستورالعمل‌ها را جهت کنترل و مدیریت تجهیزات ارائه می‌دهد.

مفهوم SNMP

• SNMP دارای دو جز است: manager و agent
•  مؤلفه‌ی مدیر (manager) میزبانی است که مجموعه‌ی agent ها را کنترل و بررسی می‌کند، مانند روترها
• SNMP یک application layer protocol است که تعدادی مدیر می‌توانند مجموعه‌ای از agentها را اداره نمایند.
• پروتکل طراحی شده در application level می‌تواند دستگاه‌های ساخته شده توسط سازندگان متفاوت و نصب شده بر روی شبکه‌های فیزیکی مختلف را کنترل نماید.
• SNMP در شبکه‌ی ناهمگن ایجاد شده توسط LAN و WAN های متصل به روترها، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

تفاوت manager و agent در SNMP

• یک manager، هاستی است که برنامه SNMP را اجرا می‌کند و همچنین Agent، روتری است که برنامه‌های سرور SNMP را اجرا می‌کند.
• مدیریت اینترنت از طریق تعامل ساده بین مدیر و agent حاصل می‌گردد.
• Agent به منظور حفظ اطلاعات در پایگاه داده‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد، درحالی‌که manager به منظور دسترسی به مقادیر موجود در database استفاده می‌شود. به عنوان مثال، یک روتر می‌تواند متغیرهای مناسب مانند تعدادی بسته داده را دریافت و فوروارد کند، درحالی‌که manager این متغیرها را با هم مقایسه می‌کند.
• Agentها در فرایند مدیریت می‌توانند کمک کننده باشند. برنامه سرور بر روی agent محیط را بررسی نموده و در صورتی که مشکلی وجود داشته باشد، agent یک پیام هشدار به مدیر ارسال می‌کند.

سه ایده اصلی مدیریت با SNMP

• مدیر با درخواست اطلاعاتی که نشان دهنده  رفتار agent است، آن را کنترل و بررسی می‌کند.
• مدیر، agent را مجبور می‌کند تا با تنظیم مجدد مقادیر موجود در پایگاه داده‌های وی، دستورالعمل‌هایی خاص را انجام دهد.
• Agent با اعلام هشدار در مورد شرایط غیر عادی، به روند مدیریت کمک می‌کند.

اجزای مدیریت در SNMP

• نمی‌توان گفت مدیریت تنها از طریق پروتکل‌های SNMP حاصل می‌شود، بلکه سایر پروتکل‌ها نیز در این امر کمک کننده هستند. دو پروتکلی که در این امر نقش اساسی دارند، SMI یا structure of management information و MIB یا management information base می‌باشند.
• در حقیقت مدیریت، ترکیبی از پروتکل‌های SMI ، MIB و SNMP می‌باشد.

– SMI

SMI یکی از اجزا مدیریت شبکه می‌باشد. عملکرد اصلی آن، تعریف نوع نوع داده‌هایی می‌باشد که می‌توان آنها را بر روی دستگاهی، نگهداری کرد و همچنین نحوه رمزگذاری داده‌ها جهت انتقال داده‌ها از طریق شبکه را نشان می‌دهد.

– MIB

MIB نیز یکی از اجزا مدیریت شبکه است. هر agent، صاحب MIB مخصوص به خود می‌باشد که مجموعه‌ای از تمام دستگاه‌هایی است که توسط مدیر، اداره می‌شود. MIB به هشت گروه تقسیم‌بندی می‌گردد: سیستم (system)، رابط (interface)، تغییر و انتقال آدرس (address translation)، ip ، icmp ، tcp ، udp و egp.

– SNMP

SNMP، پنج نوع پیام را تعریف می‌کند: GetRequest ، GetNextRequest ، SetRequest ، GetResponse و Trap.

• GetRequest: پیام GetRequest توسط مدیر یا کلاینت به agent (سرور) ارسال می‌شود تا مقادیر متغیرها را بازیابی کند.
• GetNextRequest: پیام GetNextRequest توسط مدیر به agent ارسال شده تا مقادیر متغیرها را بازیابی کند. این نوع پیام جهت بازیابی مقادیر ورودی در یک جدول مورد استفاده قرار می‌گیرد. در صورتی که مدیر، از ورودی‌ها مطلع نشود، قادر به بازیابی مقادیر نمی‌باشد. در چنین شرایطی، پیام‌های GetNextRequest جهت تعریف دستگاه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• GetResponse: پیام‌های GetResponse در پاسخ به پیام‌های GetRequest و GetNextRequest توسط agent به مدیر ارسال می‌شود. این پیام، حاوی مقادیر متغیرهای درخواستی توسط مدیر می‌باشد.
• SetRequest: پیام SetRequest توسط مدیر به agent ارسال می‌شود تا مقادیر متغیرها را تنظیم کند.
• Trap: پیام Trap توسط agent به مدیر ارسال می‌شود تا رویدادی را گزارش دهد. به عنوان مثال، در صورت reboot شدن agent، مدیر در جریان آن و همچنین زمان reboot شدن، قرار می‌گیرد.